رمز پیروزی انقلاب بنگلادش: پشت به قدرت (قدرت های خارجی و داخلی)، استقلال، خشونت زدایی ـ علی صدارت
ایرانیان از دو عامل مهم برای استقرار و استمرار و پیشبرد مردمسالاری برخوردارند که در انقلاب بنگلادش مشاهده نشده:
۱- سند اساسی دوران گذار، به عنوان نقشهی راه برای استقرار و پیشبرد مردمسالاری تا روی کار آمدن دولت دائمی:
۲- قانون اساسی حقوقمدار و لائیک، به عنوان نقشهی راه برای استمرار و پیشبرد مردمسالاری و تثبیت دولت دائمی:
برخی ویژگیهای مثبت در جنبشِ پیروز بنگلادش:
استقلال: روی به ملت، پشت به قدرت (قدرتهای داخلی و خارجی)
خشونتزدا، غیرقهرآمیز،
استمرار و استقامت و عدم انفعال،
رهبری دانشجویان در اعتراضات و تظاهرات،
و پیوستن سایر مردم به دانشجویان و تنها نگذاشتن فرزندان خود،
استفاده وسیع از رسانههای شخصی و شبکهبندیهای اجتماعی برای درآمیختن با افکار عمومی و احقاق حق اطلاعسابی و احقاق حق اطلاعرسانی،
دانشجویان دخالت احزاب و تشکیلات را در مدیریت جنبش نپذیرفتند، و صِرف دانشجو بودن معیار ورود به جنبش و مدیریت آن اعلام شد،
نپذیرفتن رهبری ارتش. بلافاصله بعد از استعفا و فرار نخست وزیر شیخ حسنیه، ارتش رهبری حکومت را به عهده گرفت ولی توسط دانشجویان پذیرفته نشد. با ادامه حضور مردم در میدان ساختن سرنوشت خویش، تلاش قوای نظامی برای رهبری جنبش و بهدست گرفتن قدرت، از همان ابتدا شکست خورد و در نطفه خفه شد،
نپذیرفتن بدیل وابسته. طرد وابستگان به قدرتها و نپذیرفتن آنها به عنوان رهبر، و وکیل، و سخنگو، و… و یا هر عنوان و مقام و منصب دیگری
انتخاب محمد یونس به عنوان مسئول گردانندگی امورات کشور توسط دانشجویان. محمد یونس عضو هیچ حزبی نیست و موضعی فراحزبی داشته است،
عضویت دانشجویان (آصف محمود و ناهید اسلام، هر دو ۲۶ ساله) در حکومت موقت و هیئت وزیران
❊
در سالهای اخیر، فساد و رانتخواری و تبعیض و افزایش فقر و اختلافات طبقاتی و خفقان و… در بنگلادش فزونی یافت. هر اعتراضی، شدیدا منجر به سرکوب میشد.
در ادامه تظاهرات و اعتراضات، در روز یکشنبه ۴ اگوست ۲۰۲۴ بیش از ۹۰ نفر کشته شدند (بنگلادش ۱۷۰ میلیون نفر جمعیت دارد). آصف محمود دانشجوی ۲۶ ساله در همان روز مردم را به شرکت راهپیمایی در داکا، پایتخت بنگلادش، فراخواند و از جمله گفت: «زمان تظاهرات نهایی فرا رسیده است» مردم بنگلادش، دعوت فرزندان خود را پذیرفتند(بیا بیرون هموطن، حقت رو فریاد بزن). و بدین ترتیب، ابعاد جنبش فزونی یافت، و بدین ترتیب بود که اسلحه در دست سرکوبگران بیاثر شد و بدنه قوای سرکوب توانستند از دستورات فرماندهان خود سرپیچی کنند، و ژنرالهای جنگ روانی و جنگهای فیزیکی نتوانستند جنبش را از جوشش بیاندازند.
بعد از چند هفته ادامه بیوقفه اعتراضات و تظاهرات مردم بنگلادش به رهبری و مدیریت دانشجویان، نخست وزیر بنگلادش از مقام خود استعفا داد و با هلیکوپتر به هندوستان گریخت.
این در حالی بود که همه کوچهها و خیابانهای منتهی به دفتر نخست وزیر توسط پلیس با راهبند و سیم خاردار مسدود شده بوند، و حکومت، در سراسر کشور، سامانه امنیتی-اطلاعاتی را گستردش داده بود.
محمد یونس مسئولیت مدیریت حکومت موقت را به عهده گرفت و در سخنرانی خود از جمله گفت:
با موفقت جنبشهای دانشجویی، بنگلادش تولدی جدید یافت…
تشکر و تحسین جوانان انقلابی که پیروزی را ممکن گردانیدند…
ادامه انقلاب تا پیروزی…
محمد یونس بهخاطر فعالیتهایش در «وامهای مختصر» (microloans) برنده جایزه صلح نوبل در سال ۲۰۰۶ گردید، و به او عنوان «بانکدار مستمندان» (banker to the poor) داده شد. با آن روش، میلیونها نفر که اکثر آنها را زنان تشکیل میدهند، از فشار فقر نجات یافتند.
❊
❊ گزارش، بررسی، و ارزیابی رویدادها ❊
❊ تلاش برای برپایی، و پویایی، و پیشبرد مردمسالاری ❊
علی صدارت
تاریخ تولید و انتشار: ۲۲ مرداد ۱۴۰۳ = 12-08-2024 دوشنبه